De motorkeuring was afgelopen jaar niet uit het nieuws weg te denken. Wat ooit begon als een voorstel in de Europese Commissie, groeide via tal van omwegen uit tot een draak van een maatregel waar schijnbaar niemand blij mee is. In 2023 stortte de 2dehandsmarkt compleet in, en hoewel dat ongetwijfeld stabiliseert, geven we u graag de korte historie en huidige stand van zaken mee.
Het begon op vrijdag de 13de, meerbepaald op 13 juli 2012 toen de Europese Commissie het voorstel publiceerde om een algemene periodieke keuring voor motorfietsen in te voeren over heel Europa. Verkeersveiligheid was het voordehandliggende argument, met als voetnoot ook de gelijke wetten voor auto’s, bestelbussen en ga zo maar door. Dat zo’n motorkeuring gigantische financiële gevolgen zou hebben voor motorrijders, werd aan de kant geschoven en de kritiek vanuit de motorsector was beenhard. Aline Delhaye, toenmalig secretaris-generaal van de FEMA (Europese Federatie voor Motorrijdersverenigingen) : “Dit is niets minder dan een belasting op armoede voor hen die zich niet iedere drie jaar kunnen veroorloven een nieuw voertuig te kopen. In termen van tijd en geld, zullen de kosten voor de burger astronomisch zijn, zonder dat er ook maar één voordeel tegenover staat. Dit is niet aanvaardbaar.”
Meteen protest en interne kritiek
Ondanks het felle protest van FEMA, Motorcyclists Action Group, en tal van andere motorrijders- organisaties met meer dan 110.000 verzamelde handtekeningen, werd het voorstel van de commissie positief onthaald in het Europese Parlement en bij de Raad. Toch waren er in dit vroege stadium ook al mensen die kritiek hadden. Europarlementsleden Phil Bennion, Dominique Riquet en voornamelijk Jacqueline Foster stelden zich serieuze vragen bij de praktische uitwerking, de verschillen tussen de lidstaten onderling, het kostenkaartje en vooral het relatief kleine aantal ongevallen met motorfietsen als gevolg van technisch falen.
De richtlijn, anno 2014
De kritiek mocht weinig baten, want er werd een aanbeveling doorgestuurd die een technische controle goedkeurde. Om gesjoemel te voorkomen werd de nadruk gelegd op onafhankelijke controles (dus niet door garagehouders). Ook moesten de keuringen aan de hoogst mogelijke normen voldoen en op elkaar afgestemd zijn. Bromfietsen bleven buiten schot en ook over de frequentie van de controle werden op dit punt nog geen uitspraken gedaan. Uiteindelijk zou alles twee jaar later vastgelegd worden in richtlijn 2014/45
Kantelpunt 20 mei 2017
Nu betekent een Europese richtlijn niet noodzakelijk dat er in de praktijk iets verandert. Europese lidstaten krijgen onderling een hoop vrijheden om richtlijnen in te kleuren, waarmee je meteen ook een verklaring hebt voor de grote verschillen tussen de wetgeving per land. Dat zou voor de motorkeuring niet anders zijn, want tot 20 mei 2017 kregen de lidstaten de kans om de richtlijn te protesteren…als ze tenminste konden aantonen dat ze een ander plan hadden om de verkeersveiligheid te verhogen. U rekent zelf ongetwijfeld uit hoeveel asfalt of veilige vangrail je jaarlijks kan kopen met het prijskaartje van de technische keuring. In landen als Ierland en Finland werd de regel geprotesteerd en ook buurland Nederland moest van geen technische keuring weten. België, Cyprus, Denemarken, Frankrijk, Malta en Portugal dienden geen andere maatregelen in en waren eraan voor de moeite. Of toch niet helemaal…
Belgische motorrijders en motorsector de pineut
Na jarenlang getwijfel over de invoering van een technische controle voor motorfietsen was eind 2022 de kogel door de kerk. De keuring zou er komen, al was het wel een ‘light’ vorm, want het periodieke element was afgeschoten. In ruil kregen we een tweedehandskeuring en een keuring na ongeval. Over een overgangsfase richting periodieke keuring werd vooralsnog niet gesproken en dus haalden veel motorrijders opgelucht adem.
Koepelvereniging voor keurcentra GOCA Vlaanderen rolde in ijltempo keuringslijnen uit in 15 keuringsstations waar vanaf 1 januari 2023 keuringen werden uitgevoerd. Een tikkeltje overijverig, zo zou blijken, want nog tot maart werden er voertuigen zonder keuringsattest verzekerd en ingeschreven. Inmiddels kwamen er een groot aantal keuringsstations bij en lijkt ook de kritiek op de kwaliteit van de keuringen achter de rug te zijn.
Sectorvereniging Traxio noteerde eind 2023 een daling van de 2dehandsmarkt met ongeveer 33% wat gelijkstaat aan een kleine 25.000 motorfietsen. Dat is vergelijkbaar met het aantal nieuwe motoren dat jaarlijks verkocht wordt. Waar motorhandelaars aanvankelijk blij waren met een verplichte controle op de technische staat van motorfietsen, klinkt er nu vooral een klaagzang over de tijd die ze wekelijks kwijt zijn in het op- en afrijden naar de keurcentra. Andere partijen zagen er dan weer geld in en specialiseerden zich in het keuren van motoren. Wie de tweedehandsmarkt volgt, merkt de trend van de verkoop zonder keuringsattest, of met keuringsattest tegen meerprijs. Ter referentie: voor een keuring bij een professional betaal je om en bij de 200 euro, bij het keurcentrum betaal je 48,10 euro.
En wat met de andere Europese lidstaten?
Van alle Europese lidstaten die in 2017 de opdracht kregen om een periodieke keuring in te voeren, is België momenteel het enige land waar keurcentra opgericht werden en er een verplichte keuring bij verkoop is. In Frankrijk, Cyprus, Portugal en Malta werd de keuring op moment van schrijven tegengehouden op eis van nationale politici. Vooral het optreden van president Macron in Frankrijk haalde daarbij de krantenkoppen. Enkel Denemarken voerde net zoals België een extra maatregel in: voortaan kan de Deense politie je tegenhouden en de technische staat van je motorfiets inspecteren.