MotoGP Japan: De Review

Het pad van de sensei

De achtervolging in een titelstrijd kan tegelijkertijd bevrijdend en stressvol zijn. De doelstelling is simpel: versla de rijder die het kampioenschap aanvoert en sprokkel zoveel mogelijk punten. Langs de andere kant moet je ook meer risico’s nemen, want als je te braaf rijdt ga je nooit genoeg punten scoren om de leider in te halen. Het is dus niet gemakkelijk voor een racepiloot om alle risico’s in te schatten en ze te kaderen in de titelstrijd.

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-19-00

Aan de leiding staan in het kampioenschap daarentegen, is zo mogelijk nog stressvoller. De beste manier om de titel in handen te houden is te winnen, of het je tegenstanders zo moeilijk mogelijk te maken om je bij te houden. Maar een race winnen is vaak risicovol en een crash is nefast voor je puntenscore. Voorzichtiger rijden is niet noodzakelijk gemakkelijker. Het is zelfs moeilijker om nét onder het racetempo te rijden, dan erop, want je hebt meer aandacht nodig om de race te controleren. Elke race een paar punten weggeven is een marteling, want je ziet je rivalen weekend na weekend dichterbij sluipen. De stressniveaus stijgen keer op keer en niet veel rijders kunnen dit mentaal aan.

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-17-30

In Motegi kregen we dit weekend beide situaties te zien. Valentino Rossi en Jorge Lorenzo kwamen naar de Japanse Grand Prix om te winnen. Het was voor hun de enige manier om de 2016 MotoGP-titel uit de handen van Marc Márquez te houden. Rossi’s opdracht was iets makkelijker dan die van Lorenzo, hij had namelijk 52 punten achterstand, Lorenzo 66. Anderzijds zette dat ook meer druk op Rossi.

Mission Impossible

Het rekensommetje voorafgaande aan de GP was eenvoudig: Valentino moest de race winnen en hopen dat er achter hem minstens drie rijders waren die Marc Márquez konden afhouden. Jorge Lorenzo moest eveneens winnen en hopen op een mirakel, een mechanisch probleem of een DNF. (Rijders willen nooit dat een andere piloot valt, maar een mechanisch probleem bij een concurrent is mooi meegenomen.) Marc Márquez kon het overzicht bewaren over Rossi en Lorenzo, de schade beperken en eventueel in Phillip Island de titel opeisen. Márquez ging er voor de race vanuit dat het onmogelijk was om de titel in Motegi al te pakken. De race winnen daarentegen, dat was iets anders. De Spanjaard kreeg voor de helft gelijk. Niet alleen won hij de race, maar hij mocht ook de titel mee naar huis nemen. Dat eerste was volledig zijn eigen verdienste, voor het tweede moest hij zijn geluk wat afdwingen. Tijdens de persconferentie na de race verklapte Marc Márquez de sleutel tot 2016: “ De anderen maken fouten, maar het is net zoals vorig jaar. Zolang niemand me pusht, zal ik geen fouten maken. Dit jaar kon ik soms net op de limiet rijden en de anderen in de fout dwingen.”

“Het probleem was dat hij (Rossi) niet over de snelheid beschikte om Márquez bij te houden.”

Márquez zette al van bij het begin veel druk op de tegenstand. Enkel Jorge Lorenzo kon hem kloppen in de start en de Yamaha-rijder maakte meteen zijn ambities duidelijk. Lorenzo hield een hoog tempo aan en kon een klein gaatje forceren, mede omdat Marc Márquez en Valentino Rossi fel streden voor de tweede plek. Márquez won dat gevecht en begon te jagen op Lorenzo. In bocht 9 ging de Repsol-rijder voorbij aan de Yamaha en in bocht 10 had Lorenzo geen antwoord meer.

Meer druk, meer stress

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-17-07

Márquez aan de leiding betekende narigheid voor Rossi. Zijn teammaat reed tussen hem en Márquez en hij moest zelf voor de overwinning gaan. Het probleem was dat hij niet over de snelheid beschikte om Márquez bij te houden. Het gat met de Repsol Honda werd groter en Rossi zat vast achter Lorenzo die ook in goede vorm was. De andere Yamaha inhalen was niet gemakkelijk. De Mallorcaan had getwijfeld over zijn voorband en koos uiteindelijk voor de zachte optie. Dat bleek een foute keuze, met een gebrek aan vertrouwen tot gevolg.

De rubberkeuze

Het was niet de eerste keer dat Lorenzo kloeg over trillingen van de voorband, zeker met de hardere bandencompounds. De combinatie van de Yamaha M1, Jorge Lorenzo’s hoge bochtensnelheden en de hardere Michelins zorgen vaak voor problemen aan de voorzijde. Waar het probleem juist zit is moeilijk in te schatten, al is het een feit dat noch Lorenzo, noch Rossi een race gewonnen hebben op de M1 sinds begin juni in Barcelona. Je mag dus vermoeden dat er een onderliggend probleem is bij de Yamaha. In de eerste zeven races stond het blauwe team vijf keer op het hoogste schavotje. Sindsdien scoorden ze nog vijf podiums in acht races, maar geen winst. De fragiliteit van de voorzijde van de Yam zou desastreus blijken zodra Valentino Rossi zijn teamgenoot voorbij ging. Het gat op Márquez bedroeg een seconde en Rossi moest hard jagen. Hij zette onderweg een snelste tijd voor de tweede sector neer in de zevende ronde. Drie bochten later eindigde Rossi’s titelstrijd in de grindbak.

“Vandaag had ik geen interesse in een tweede plaats.”
-Valentino Rossi

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-15-48

“Vandaag had ik geen interesse in een tweede plaats,” zei de Italiaan achteraf. Hij had geen verklaring voor zijn crash en checkte iedere ronde zijn tijd en de sectortijden op zijn dashboard. Ze waren ongeveer hetzelfde als de vorige ronden. Hij wilde Márquez bijbenen, maar had geen plan om hem in dezelfde ronde voorbij te gaan. De crash kwam er zonder enige waarschuwing. Hij had dezelfde rijlijn gebruikt met dezelfde snelheid als in de vorige ronde. Opeens was de voorkant gewoon weg.

Op de limiet

De enige verklaring die Rossi kon bedenken, was de voorband. De medium was iets te hard voor de Yamaha en hij kon geen perfecte setting vinden. Met die band reed hij altijd op de limiet en in zo’n geval worden zelfs de kleinste foutjes genadeloos afgestraft. De zachte voorband was veel te zacht en dus geen optie. De reden waarom Rossi steeds op de limiet zat, was omdat Márquez hem geen andere keuze liet. Rossi gaf alles wat hij had. Het kleinste foutje, kostte hem zijn hoop op de titel.

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-16-51

One down, one to go. Toen Márquez het bordje ‘ROSSI OUT’ zag verschijnen aan de pitmuur, wist hij dat het tijd was om te pushen voor de overwinning. Hij slaagde erin om zijn snelle tempo van in de trainingen mee te nemen naar de race en in geen tijd zat de tweede Movistar Yamaha rijder in de problemen.

Actie achteraan

Want achter Lorenzo kwam er een trio dichterbij. Andrea Dovizioso voerde op zijn Ducati de twee Suzuki’s aan, met Aleix Espargaro die uiteindelijk zijn teamgenoot Maverick Viñales moest laten voorgaan. Het gaatje was zeven ronden lang een seconde groot, al ging Lorenzo’s tempo achteruit na 2/3 van de race. Dovizioso naderde tot op een halve seconde en toen begaf de voorkant van de Yamaha het. De Italiaan had gezien dat Lorenzo het moeilijk kreeg. “Hij reed anders dan anders,” vertelde Dovizioso achteraf. Maar de crash lag weldegelijk aan een fout. “Hij raakte de witte lijn met zijn voorband. Daar moet je net erg voorzichtig voor zijn.” Volgens Dovizioso lagen de problemen bij Yamaha aan de stress, maar ook aan de layout van het circuit: “Achteraan hebben we grip genoeg met de Michelins, al is het niet simpel om te voorkant te managen.” Dankzij de vele zware remzones in Motegi is het gemakkelijk om een rempunt te missen en de bocht iets sneller dan gewoonlijk in te steken.

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-16-11

Gaan en blijven gaan

Lorenzo viel met nog vijf ronden te gaan. Toen Márquez het pitboard met de boodschap ‘LORENZO OUT’ zag, wist hij niet wat er gebeurde. Hij was niet naar Motegi gekomen met de verwachting om de titel te pakken. Hij was zelfs niet zeker of het team de overwinningstruitjes had meegenomen. Toen hij zich realiseerde dat hij het kampioenschap nu gemakkelijk kon binnenhalen, vergat hij vanalles. “Eerlijk, toen ik het bericht van Lorenzo las, miste ik een keer of drie, vier mijn versnelling. Ik wist niet meer welk circuit het was!” Je zag zijn verwarring ook in de rondetijden. Hij reed plotseling zes tot acht tienden trager. Gelukkig kon hij zich herpakken en beëindigde hij de race probleemloos. Het gat met Dovizioso was groot genoeg om een kleine verwarring door de vingers te zien.

Overwinningsvreugde

Márquez kwam over de meet met een prachtige vreugde-uitbarsting. Op deze manier onverwacht winnen, zorgde voor een eerlijkere, pure reactie. In veel gevallen komen de rijders toe op een bepaald circuit met een goed idee van hun kansen voor dat weekend. Ze hebben hier weken naartoe opgebouwd en de emoties van een mogelijke overwinning al een paar keer doorlopen. Wanneer ze dan eindelijk winnen, lijkt de viering soms zelfs geforceerd. Het voelt gecontroleerd aan, als een nabootsing van wat ze eigenlijk zouden willen voelen in tegenstelling tot een puur, ongefilterd plezier van de overwinning.

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-18-05

Toen Marc Márquez eindelijk over de meet kwam, was hij oprecht in de zevende hemel. Hij kon het ook niet verbergen. Een professioneel racepiloot zijn is misschien een droomjob voor velen, al is het in realiteit vaak een moeilijke en uitputtende sleur. Urenlange fysieke training, constant op de limiet rijden, de constante pijn van kwetsuren, de onvermijdelijke crashes, het eindeloze reizen, etc. OK, je mag op de snelste motoren ter wereld rijden, maar enkel op de limiet in de wetenschap dat je steeds slechts een paar miliseconden verwijderd bent van een stevige blessure. Als je een rijder op dit niveau vraagt of hij er plezier in heeft, zie je meestal een aarzeling. Ze moeten zichzelf eerst eventjes overtuigen, vooraleer ze ‘ja’ antwoorden. Het leven als MotoGP-piloot is fysiek en mentaal uitputtend.

Geen gerepeteerde vreugde

Rijders ondergaan deze marteling puur en alleen voor die paar uitzonderlijke momenten die volgen na een overwinning. Valentino Rossi is op dit front de meest expressieve rijder. Hij praat meestal over de smaak van de overwinning met een onbewust gebaar van zijn handen naar zijn lippen. Het is een heel waarneembaar, fysiek ding, die smaak. En het is op z’n best, als je het niet meteen ziet aankomen.

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-18-30

Rossi is bekend voor zijn overwinningstaferelen, al dateert mijn favoriete Rossi-moment uit 2004 in Welkom. Het was de eerste race op zijn Yamaha en hij versloeg Max Biaggi op de fabrieks-Honda. Rossi had niet gedacht dat hij zou winnen, dus hij parkeerde zijn motor aan de kant van het circuit, en zette zich tegen de omheiningsmuur met zijn hoofd naar beneden en schuddende schouders. Hij vertelde later dat hij aan het lachen was van vreugde. Voor de kijkers, leek het alsof hij aan het wenen was van blijdschap. Het doet er niet toe, het was puur genot. Het is de reden waarom racers racen. De zoete smaak van de overwinning.

Volwassen Marc?

Van waar kwam Márquez’ titel? Van de lessen die hij in 2015 geleerd had, het seizoen dat hij verspilde door te vaak te crashen in de eerste races. Het was de moeilijkste les van zijn leven, al legde het de basis voor de titel van dit jaar. Márquez leerde om risico’s te nemen tijdens de oefensessies, niet tijdens de race. Hij crashte dit jaar even vaak, maar enkel wanneer het niet van tel was. Hij leerde om geduldig te zijn, om zich over te geven in een veldslag als hem dat meer kans gaf om de oorlog te winnen. Hij leerde zijn momenten uit te kiezen om te pushen wanneer hij er iets bij te winnen had. En om conservatiever te zijn als hij iets kon verliezen. Zijn geduld werd van bij de start op de proef gesteld. De Honda was niet erg competitief aan het begin van het seizoen en hij had de HRC-ingenieurs verteld om hem te vertrouwen voor het tweede deel van het jaar. Dat vertrouwen werd beloond nadat Honda de spec-elektronica leerde te controleren en ook aanpassingen doorvoerde aan de achterbrug. Er waren verschillende sleutelmomenten: de overstap naar de grote winglets , elektronische verbeteringen, het managen van de voorband. Zeker dat laatste was belangrijk voor Márquez en hij gaf toe dat hij dit leerde van Rossi. “Na Montmelo begon ik de band beter te begrijpen. Ik zag verschillende dingen toen ik achter Valentino Rossi reed. Het was de eerste keer dat ik hem zoveel ronden kon volgen. Hij kent de Michelins heel erg goed en ik kon er veel van leren.” Ironisch dat Rossi de mentor moest zijn van de man die hij het meeste haat.

schermafbeelding-2016-10-17-om-10-18-11

School of hard knocks

Het kampioenschap van 2016 is een ode aan de transformatie van Marc Márquez. In 2013 en 2014 toonde hij zijn uitzonderlijk talent. In 2015 leerde hij verliezen en dat gaf hem de volwassenheid waar het hem nog aan ontbrak. In 2016 werd Marc Márquez de meest complete motorrijder die niet enkel races kan winnen, maar ook een kampioenschapsstrijd onder controle kan houden. Hij hoort nu bij een elite en hij is de jongste rijder ooit met drie MotoGP-titels en vijf GP-kampioenschapstitels op zak. Hij evenaarde Pedrosa’s aantal MotoGP overwinningen (29) en Mick Doohan voor het totaal aantal GP-overwinningen (55). En dat op de leeftijd van 23 jaar en 242 dagen. Voor 2017 wordt al gezegd dat de Honda RC213V een veel aangenamere motorfiets is die niets moet inleveren qua power. Dat zou de concurrentie voldoende schrik moeten aanjagen. Marc Márquez is nog lang niet klaar met records te breken.

Interessante sportlectuur, maar nog niet voldaan? Meer GP-nieuws van schrijver David Emmett op motomatters.com. Zelfde kwaliteit, zelfde stijl, maar wel in het Engels.